SİGORTA VE DEĞER KAYBI -

SİGORTA VE DEĞER KAYBI

Araç hasar kaybının hesaplanması ve araç hasar kaybının tahsil edilmesi işlemleri vekaleten yalnızca avukat ile yapılabilir. Araç değer kaybı hesaplamasında kaza yapmış veya parçaları değiştirilmiş olan araçların belli parametreler yardımı yapılabilmektedir. Araç hasar kaybı işlemi hem satıcı için hem de alıcı için avantajlıdır. Çünkü satıcılar, aracı olduğundan daha ucuza satış yapmaktan kurtulur, alıcılar ise 2. el araç alırken daha fazla para ödemekten kurtulur.

Araç hasar kaybı, sıfır bir aracın trafikte geçirdiği sürenin yanı sıra geçirdiği kazaların ve bu kazalar sonucunda parçalarının değişmesi sonucunda aracın tamir masrafıdır. Araç hasar kaybı çok farklı şekillerde oluşabilmektedir. Örnek olarak, aracın sıfır alındıktan sonra 2. el olması, aracın kaç yaşında olduğunu, kilometre bilgisi, aracın orijinal parçalarının değişmesi gösterilmektedir. Bu noktada orijinal parçaların değişmesi büyük bir tamir masrafına yol açabilmektedir.

Araç hasar kaybı hesaplaması yaparken aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:

Aracınızın marka ve modeli
Aracınızın üretim tarihi
Aracınızın trafiğe çıkış tarihi
Aracınızın kaza anındaki kilometresi
Aracınızın kaza tarihi itibariyle muadillerinin ikinci el piyasasındaki rayiç değeri
Aracınızın hasar geçmişi ve niteliği
Aracınızın boyanan / değişen parçaları dikkate alınarak hesaplanır.

Resmi Gazetede 20 Mart 2020 tarihinde Hazine Müsteşarlığı tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar yayınlanmıştır. Bu yeni düzenlemeye göre hesaplama aşağıdaki şekilde yapılacaktır.

Kazaya karışan aracın rayiç fiyatının 100.000,00 TL, kilometresinin 15.000 km ve altında, kazada kusursuz olduğu varsayıldığında aşağıdaki gibi bir hesaplama karşımıza çıkmaktadır.

Hasar onarım bedeli 20.001,00TL üzeri ise araç değer kaybı hesaplaması 15.390,00TL olur.
Hasar onarım bedeli 12.001,00TL – 20.000,00TL arası ise araç değer kaybı hesaplaması 12.825,00TL olur.
Hasar onarım bedeli 4.001,00TL – 12.000,00TL arası ise araç değer kaybı hesaplaması 8.550,00TL olur.
Hasar onarım bedeli 2.001,00TL – 4.000,00TL arası ise araç değer kaybı hesaplaması 4.275,00 TL olur.
Hasar onarım bedeli 0,00TL – 2.000,00TL arası ise araç değer kaybı hesaplaması 0 – 2.000 TL (Hasar Onarım Bedeli Kadar) olacaktır.

Netice itibariyle, araç hasar kaybının hesaplanması teknik gerektiren bir işlemdir. Bu nedenle araç hasar kaybını hesaplayabilecek motorlu kara araçları alanında çalışan bir eksper bilirkişiden destek almak ve bu alanda uzman avukattan yardım almak oldukça önemlidir.

09.10.2020 TARİHLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARI SONRASINDA ARAÇ HASAR KAYBI ve DEĞER KAYBI DOSYALARINDA OLUŞAN YENİ HUKUKİ DURUM ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

09.10.2020 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 2019/40 Esas 2020/40 Karar sayılı kararında; 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90 ve 92. maddelerde geçen ‘Genel Şartlar’ ifadeleri iptal edilmiştir. Karayolları Trafik Kanunu’nun 90.maddesinin birinci cümlesinin “… ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir…” ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibarelerinin iptaline karar verilmiştir.

Anayasa Mahkemesi 9 Ekim 2020 tarihinde vermiş olduğu kararı özetlemek gerekirse, araç değer kaybı hesaplama formülü kaldırılmış, yeni düzenleme ile artık 160 bin km sınırı kaldırılmış, plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı gibi parçalar değer kaybı kapsamına alınmıştır.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri, Anayasa Mahkemesi kararından sonra, araç değer kaybı uyuşmazlıklarında uygulanacaktır. Bu durum gereğince sigorta şirketleri kaza sonrası araçlarda meydana gelen araç değer kaybı yani yani piyasa rayiç değerinin hesaplamasında Türk Borçlar Kanunu’nda gerçek zararın tespiti ilkelerine uygun bir şekilde hesaplanacaktır. Daha iyi anlaşılması için örnek olarak kaza yapmadan önce aracını 200 bin TL ‘ye satabilen bir kişi, kaza sonrası aracını 150 bin TL’ye satabiliyorsa piyasa rayicine göre belirlenen bu aradaki 50 bin TL farkın mağdur araç sahibine ödenmelidir.

Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararları kesindir. Bu nedenle Sigorta şirketleri Anayasa Mahkemesi tarafından verilen bu karar sonrasında araçlarda meydana gelen gerçek değer kaybını ödemek zorundadır.

Kişiler, meydana gelen kazalarda araçta oluşan zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren en geç iki yıl içinde gerçek piyasa rayiç bedeline göre değer kaybı talebinde bulunabileceklerdir. Eğer kişi trafik kazası sonrası herhangi bir değer kaybı talebinde bulunmamışsa veya bulunmasına rağmen talebi sonuçlanmamışsa piyasa koşullarına göre belirlenmiş gerçek rayiçe göre değer kaybı talebinde bulunabilecektir.

2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90 ve 92. maddelerde geçen ‘Genel Şartlar’ ifadeleri 09.10.2020 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. İptal edilen bu hükümler sonucunda kaza sonrası araçlarda meydana gelen değer kaybı hesaplamasında 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.

Bundan hareketle sigorta şirketleri, yapılacak olan değer kaybı ödemelerini piyasa koşulları göz önünde bulundurularak kişilerin aracında meydana gelen gerçek zararın piyasa rayiç değerine göre hesaplayıp ödemesi gerekmektedir.

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar 20 Mart 2020 tarih 31074 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Yürürlük tarihinden önce yapılan sözleşmelerde sözleşmenin imzalandığı tarihide geçerli olan Genel Şartlar, yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan sözleşmelerde ise yeni yayınlanan Genel Şartlar uygulanacaktır.

İçerik Haritası

ARAÇ HASAR KAYBI ALAMAYAN ARAÇLAR

Araç değer kaybı alamayacak araçlar aşağıdaki özelliklere uygun olan araçlardır

Tekerlekli/paletli ve zırhlı toplumsal müdahale araçları, belediye otobüsleri, yol süpürme araçları, itfaiye araçlarındaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri.
Yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştığı kazalarda yabancı plakalı araçlar için yapılan değer kaybı talepleri.

Oluşan kazalarda yukarıda bahsedilen araçlar lehine olacak şekilde araç hasar kaybı talebinde bulunurken, araç değer kaybı talebinde bulunulamayacaktır.

ARAÇ HASAR KAYBI VE ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMA FORMÜLÜ 2024

Yeni düzenleme sonucunda araç km üst sınırı kaldırılmakla birlikte değer kaybı hesaplamasındaki km katsayı oranı düşürülerek formül ve katsayı oranları yeniden belirlenmiştir.

Araç km katsayısına göre 75 bin km de yer alan aracın değer kaybı hesaplamasında esas alınan km katsayısı çarpanı ile 149 bin km de yer alan aracın katsayısı çarpanı aynı olarak belirlenmiştir. Bu da araç değer kaybının daha az hesaplanmasına neden olacaktır.

Araçta oluşan maddi hasarın, aracın rayiç bedelinin %2’sinin altında kalması durumunda değer kaybı tazminatı araçta meydana gelen maddi hasar tutarından fazla olmayacaktır. Kısaca, aracınızda meydana gelen maddi hasarlarda meydana gelen hasar araç rayiç bedelinizin %2 sinden fazla olmayacaktır.

Örneğin piyasa değeri 1.000.000,00 TL olan aracınızda 20.000,00 TL hasar meydana geldiğinde değer kaybınız bu miktardan fazla bile olsa 20.000,00 TL den fazla değer kaybı alınamayacaktır.

ARAÇ DEĞER KAYBI VE ARAÇ HASAR KAYBI HESAPLAMA ÖRNEĞİ 2024

Aracın piyasa rayiç değerinin 100.000,00 TL olduğu ve yine aracın kilometresinin 15.000 km ve altında olduğu varsayıldığında:

Hasar miktarı 20.001,00TL üzeri ise araç değer kaybı 15.390,00TL olacaktır.
Hasar miktarı 12.001,00TL – 20.000,00TL arası ise araç değer kaybı 12.825,00TL olacaktır.
Hasar miktarı 4.001,00TL – 12.000,00TL arası ise araç değer kaybı 8.550,00TL olacaktır.
Hasar miktarı 2.001,00TL – 4.000,00TL arası ise araç değer kaybı 4.275,00 TL olacaktır.
Hasar miktarı 0,00TL – 2.000,00TL arası ise araç değer kaybı 0 – 2.000 TL (Hasar Miktarı Kadar) olacaktır.

ARAÇ HASAR KAYBI VE DEĞER KAYBI HESAPLAMA ŞARTLARI 2024

Araç değer kaybının tahsil edilebilmesi için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Söz konusu şartlar şunlardır:

Çift Taraflı Kaza Olması
Kazada %100 Kusurlu Olunmaması
Kazada Araçta bir Hasar Oluşması ve Onarılması
Parçaların daha önce başka bir kaza nedeni ile onarılmamış olması

1. Çift Taraflı Kaza Olması

Araç değer kaybını tahsil edebilmeniz için kazanın iki tarafı bulunmalıdır. Yani karşınızda muhatap olarak bir kişi olmalıdır. Şoförün kendiliğinden yaptığı duvara sürtme, ağaca çarpma ve benzeri kazalar değer kaybı alanına girmemektedir.

2. Kazada %100 Kusurlu Olunmaması

Araç değer kaybını tahsil edebilmek için oluşan kazada %100 kusurlu olmamalıdır. Kazaya kusurlu davranışlarıyla sebebiyet veren kişi için araç değer kaybından söz edilemez.

3. Kazada Araçta Bir Hasar Oluşması ve Onarılması

Araç değer kaybının tahsil edilmesi için araçta bir kusur, hasar ve onarılması gereken bir unsurun bulunması gerekir. Araç değer kaybı hesaplanırken yapılan işlemlerin veya onarımlara ilişkin belgelerin yazılı olması ve korunaklı bir şekilde saklanması sürecin adaletli olması için önemlidir.

4. Parçaların daha önce başka bir kaza nedeni ile onarılmamış olması

Araç değer kaybının tahsil edilebilmesi için zarar gören parçanın daha önce herhangi bir kazada zarar görmemiş olması gerekir. İkinci kez zarar gören parça araçta bir değer kaybı yaratmayacaktır.

ARAÇ HASAR KAYBI VE ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMA KİLOMETRE SINIRI 2024

Yeni düzenleme ile araç değer kaybının talep edilmesinde kilometre sınırı kaldırılmıştır. Sonuç olarak her yaş ve kilometredeki araç için değer kaybı alınabilecektir.

ARAÇ HASAR KAYBI VE ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMA YAŞ SINIRI 2024

Araç değer kaybının talep edilmesi için gereken şartlarda aracın yaşıyla ilgili herhangi bir kısıtlama, alt üst sınır bulunmamaktadır. Aracın markası, modeli, yaşı ve kilometresi yalnızca araçta oluşan değer kaybının tespit edilmesinde göz önünde bulundurulacak hususlardır. Bundan hareketle belirli bir yaş sınırı üzerinde olan araçlarda değer kaybı talep edilemeyeceği bilgisi yanlıştır.

09.10.2020 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 2019/40 Esas 2020/40 Karar sayılı kararında; 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90 ve 92. maddelerde geçen ‘Genel Şartlar’ ifadeleri iptal edilmiştir. Karayolları Trafik Kanunu’nun 90. maddesinin birinci cümlesinin “… ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir…” ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibarelerinin iptaline karar verilmiştir.

Güncel olan Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu kararı ile birlikte araç değer kaybının talep edilmesinde 165.000 km sınırı kaldırılmış , “mini onarım” adı altında plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı gibi parçalar da değer kaybı kapsamına alınmıştır.

ARAÇ HASAR KAYBI VE ARAÇ DEĞER KAYBI HESAPLAMA BİLİRKİŞİ RAPORU

Araç değer kaybının hesaplanması oldukça teknik bir konu olduğu için bu alanda uzman ve deneyimli kişiler tarafından belirlenmektedir. Araç değer kaybı, aracın kazadan önceki rayiç değeri ile sonraki rayiç değeri arasındaki farktır. Oluşan farkın adaletli bir şekilde tespit edilmesi şarttır. Araçta meydana gelen değer kaybına ilişkin talepler, tüm sigorta şirketleri tarafından düzenlenen her türlü poliçe bakımından teminat altına alınmış durumdadır. Oluşan kazaya göre değer kaybı farklı şekilde talep edilebilmektedir. Bu nedenle alanında uzman kişilerden yardım almak önemlidir.

Araç değer kaybı taleplerinin sigorta şirketlerine yöneltilmesinde araçta oluşan değer kaybı bedelinin tam olarak tespit edilmesi için bilirkişi incelemesi yapılması ve bilirkişi raporu alınması gerekmektedir. Yapılacak olan bilirkişi incelemesinde kazaya karışan araçlara ve kazanın oluş şeklinin, zararın ve kusur oranlarının tespit edilmesi, aracın markası, modeli ve kilometresi ile kazada hasar alan bölgelere, değişen ve onarılan parçalara, aracın kazadan önceki ve sonraki 2. el piyasasındaki değerine ilişkin inceleme ve araştırmalar yapılmaktadır. Tüm bu hususların belirtildiği ve tespit edildiği bilirkişi raporu, hükme esas alınmakta ve değer kaybının tahsil edilmesinde önemli bir dayanak oluşturmaktadır.

ARAÇ PERT DEĞERİ HESAPLAMA 2024

Aracın pert olmasından anlaşılması gereken aracın bir kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesidir. Pert kaydı, pert olan aracın değerinin %40 ve üzeri oranda kaybettiğini gösteren belgedir. Aracın pert değerinin hesaplanabilmesi için ilk olarak aracın hasarı sigorta şirketince belirlenen eksper ile belirlenmelidir. Aracın pert olması konusunda karşılıklı anlaşıldığı halde sigorta şirketi azami teminat limitini geçmemek şartıyla aracın kaza tarihindeki sigorta rayiç bedelini belirler. Sigortalıya aracın pert rayiç bedeli iki şekilde ödenebilir; birincisi sigorta şirketi tarafından düzenlenen ihale neticesinde satılarak sovtaj bedeli ve hasar bedeli sigortalıya ödenir. İkinci olarak aracın pert rayiç bedeli sovtaj bedeli düşüldükten sonra kalan kısım sigortalıya ödenir ve hasarlı araç da bu haliyle sigortalıya bırakılır.

AĞIR HASAR KAYDI NEDİR?

Aracın değerinin kaza neticesinde %70 azalması, ağır hasar kaydının olduğu anlamına gelir. Ağır hasar kayıtlı araçları, gerekli onarımların ve bakımların yapılması neticesinde eski haline dönebilmektedir. Ağır hasar kayıtlı araçların trafiğe çıkması yasaktır.

TRAMER NEDİR?

Tramer, Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi Kurumunu kısaltmasıdır. Araçların sigorta bilgileri burada bulunmakla birlikte aracın hasarlı olup olmadığı, geçmiş kaza bilgileri de bu veri tabanından görülebilmektedir.

ARAÇ KAPI DEĞİŞİMİ DEĞER KAYBI

Yeni düzenleme ile birlikte bir takım plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp vs gibi parçalar değer kaybı kapsamına alınmıştır. Araç kapısı bahsedilen parçalar arasında olduğundan, araç kapısının kaza sonucu ilk kez hasar almasından dolayı değer kaybı talep edilebilecektir.

ARAÇ HASAR KAYBI VE ARAÇ DEĞER KAYBI KAÇ GÜNDE SONUÇLANIR?

Araç değer kaybının tahsil edilmesi için ilk olarak sigorta şirketine ödeme için ihtar çekilmesi gerekmektedir. Sonrasında araç değer kaybı raporu alınıp emsal kararlarla birlikte sigorta şirketine ödeme için başvuru yapılmalıdır. Ödenmesi talep edilen miktar gerçekçi ve hukuki olmalıdır. Sigorta şirketi, ödeme miktarının doğru olduğunu, aracın değer kaybını karşılayacağını düşünüyorsa 15 gün içinde ödemeyi yapacaktır ve değer kaybı sonuçlanmış olacaktır. Eğer sigorta şirketi talep edilen miktarı çok bulduysa ödeme yapmayacaktır ve sigorta tahkim komisyonuna başvuru yapılmalıdır. Bu yoluna başvurulursa bu süreç 4 -6 ay arası sürebilmektedir.

ARAÇ YIPRANMA PAYI HESAPLAMA

Aracın her 15.000 kilometresi ve yaşı için yıpranma payı olarak değer kaybından %10 oranında düşüş yapılır. Yalnızca tek etken bu değildir. Aracın yıpranma payını hesaplarken aracın yaşı, kaç kilometrede olduğu, ve tür/markası gibi unsurlara da dikkat edilmelidir.

ARAÇ MOTOR DEĞİŞİMİ DEĞER KAYBI

Yeni düzenleme ile birlikte plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı gibi parçalar değer kaybı kapsamına alınmıştır. Aracın motor değişimi sonucunda araca tramer kaydı işlenmesi ve satışının zorlaşması nedeniyle araç değer kaybına dahil edilmiştir. Araç hasar kaybı ve araç değer kaybınızı öğrenmek için bize ulaşabilirsiniz.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Nedir?

Araç değer kaybı, sıfır bir aracın trafikte geçirdiği sürenin yanı sıra geçirdiği kazaların ve bu kazalar sonucunda parçalarının değişmesi sonucunda aracın değer kaybetmesidir. Araç değer kaybının hesaplanması, kaza yapmış veya parçaları değiştirilmiş olan araçların belli parametreler yardımı yapılabilmektedir.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Total Değer Kaybı = Baz Değer Kaybı x Hasar Boyutu Katsayısı x Aracın Kullanılmışlık Düzeyi

Araç Değer Kaybı Şartları 2024 Yılında Nelerdir?

Araç değer kaybının tahsil edilebilmesi için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Söz konusu şartlar şunlardır: Çift Taraflı Kaza Olması, Kazada %100 Kusurlu Olunmaması, Kazada Araçta bir Hasar Oluşması ve Onarılması, Parçaların daha önce başka bir kaza nedeni ile onarılmamış olmasıdır.

20000 tl hasar kaydı aracın değerini ne kadar düşürür ?

Hasar miktarı 12.001,00TL – 20.000,00TL arası ise araç değer kaybı 12.825,00TL olacaktır.

Tampon değer kaybına girer mi ?

Güncel olan Anayasa Mahkemesi’nin söz konusu kararı ile birlikte araç değer kaybının talep edilmesinde 165.000 km sınırı kaldırılmış , “mini onarım” adı altında plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı gibi parçalar da değer kaybı kapsamına alınmıştır. Yeni düzenleme ile birlikte tampon değer kaybı kapsamına alınmıştır.

Ağır hasar kaydı ne demek ?

Aracın değerinin kaza neticesinde %70 azalması, ağır hasar kaydının olduğu anlamına gelir. Ağır hasar kayıtlı araçları, gerekli onarımların ve bakımların yapılması neticesinde eski haline dönebilmektedir. Ağır hasar kayıtlı araçların trafiğe çıkması yasaktır.

10.000 tl hasar kaydı aracın değerini ne kadar düşürür?

Hasar miktarı 4.001,00TL – 12.000,00TL arası ise araç değer kaybı 8.550,00TL olacaktır.

SIK SORULAN SORULAR

Araç hasar kaybı ve değer kaybı en fazla ne kadar ödenir?

Yeni düzenleme ile birlikte sürücüler araç hasar kaybı ve değer kaybının hepsini isteyebilir.

Araç hasar kaybı değer kaybı hesaplamada şartlar nelerdir?

Araç değer kaybının şartları; kaza tarihinin üzerinden en fazla 2 yıl geçmeli, araçtaki hasar daha önce hasara uğramamış bir kısmında olmalı, araç, ağır hasar kaydına sahip olmamalı, aracın hasarı, basit onarım işlemleri ile giderilmeyecek olmalıdır.

Araç hasar kaybı ve araç değer kaybı bedelini kim öder?

Araç değer kaybını kazada kusurlu olan kişi öder.

Hangi parçalar değer kaybına girmez?

Aracınızın cam, ayna, ön tampon, motor, airbag, şanzımanı, taşıyıcıları ve ön takım gibi malzemeler araç değer kaybı adı altında istenememektedir.

Airbag açmış araba ne kadar değer kaybeder?

Airbag açıldığı zaman araç değer kaybetmemektedir. Bu nedenle araç değer kaybı altında istenilemez.